ΣΥΜΒΟΛΗ
ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ:
Η
ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΡΚΑΔΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
ΣΤΗΝ
ΠΟΛΗ McGILL ΤΗΣ
ΝΕΒΑΔΑ-Η.Π.Α., 1917-18
ΟΙ ΛΟΥΚΑΪΤΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΟΛΗ
Ἀνέκαθεν μοῦ κέντριζε τό ἐνδιαφέρον
καί μέ συγκινοῦσε ἡ ἱστορία τῆς μετανάστευσης, τῆς μετακίνησης τῶν ἀνθρώπων σέ
νέους τόπους καί νέες πατρίδες μέ σκοπό τήν ἐπιβίωση καί τήν ἐλπίδα γιά ἕνα
καλύτερο αὔριο. Ἰδιαίτερα δέ, ὅταν αὐτές οἱ μετακινήσεις πραγματοποιοῦνταν σέ
ὑπερατλαντικές καί μακρινές χῶρες, σέ χρόνια πού τά ταξίδια κρατοῦσαν πάρα
πολλές μέρες καί δέν ὑπῆρχε οὐσιαστικά καμία πληροφόρηση γιά τίς συνθῆκες πού
θά συναντοῦσαν στήν ξενιτιά.
Ἀφορμή γιά νά ἀσχοληθῶ μέ τήν
παροῦσα ἔρευνα στάθηκε ἡ ὕπαρξη ἑνός «διαβατηρίου» τοῦ παπποῦ μου, Σμυρνιώτη
Παναγιώτη, μέ καταγωγή ἀπό τό χωριό Λουκᾶ, τό ὁποῖο εἶχε ἐκδοθῆ στό Ἑλληνικό
Προξενείο τοῦ Σώλτ Λέικ (Salt
Lake) τῆς Γιοῦτα
στίς 8 Ὀκτωβρίου 1918. Φέρει τήν ὑπογραφή τοῦ Πρόξενου Γρηγ. Ἀθ. Παπαηλίου καί
ἀναφέρει ὅτι σκοπός τοῦ ἐπαναπατρισμοῦ τοῦ παπποῦ μου ἦταν νά ὑπηρετήσῃ στόν
Ἑλληνικό Στρατό.
Στό ἔντυπο αὐτό παρέχονταν οἱ
συνηθισμένες πληροφορίες γιά τά σωματικά χαρακτηριστικά καί τά χαρακτηριστικά
τοῦ προσώπου, καθώς καί τό ὅτι ὁ τόπος διαμονῆς καί ἐργασίας ἦταν ἡ πόλη Μακ
Γκιλ (McGill)
τῆς πολιτείας τῆς Νεβάδα. Ὁ ἀνεξάντλητος χῶρος τοῦ Διαδυκτίου μέ βοήθησε νά
κάνω κάποιες ἐνδιαφέρουσες ἀνακαλύψεις, οἱ ὁποῖες παρατίθενται παρακάτω.
Ὅταν οἱ Edwin Gray καί Dave Bartley ἀνακάλυψαν κοιτάσματα χαλκοῦ στήν
κεντρική περιοχή τῆς ἐπαρχίας Whitepine στό
ἀνατολικό τμῆμα τῆς Νεβάδα μεταξύ τῶν ἐτῶν 1900-02, ἔθεσαν οὐσιαστικά τίς
βάσεις γιά νά ξεκινήσῃ ἡ ἐκμετάλλευση τῶν μεγάλων κοιτασμάτων χαλκοῦ στήν
περιοχή, ἡ ὁποία σταδιακά ὁδήγησε σέ μία ἄνευ προηγουμένου «ἔκρηξη» ἐξόρυξης
μεταλλεύματος τά ἑπόμενα χρόνια. Τήν βασική ἐκμετάλλευση τῶν κοιτασμάτων
ἀνέλαβε τελικά ἡ Nevada
Consolidated
Copper Company («Ἑνοποιημένη Ἑταιρεία Χαλκοῦ τῆς
Νεβάδα»), ἡ ὁποία ἵδρυσε «ἑταιρικές πόλεις» (company towns) γιά τίς ἀνάγκες στέγασης τῶν ἐργατῶν.
Ἱδρύθηκαν «πόλεις», ὅπως ἡ Ruth,
ἡ Kimberly, μεγαλύτερη
ὅλων ὅμως ἀναδείχθηκε αὐτή τοῦ McGill.
Παράλληλα κατασκευάσθηκαν περί τά 140 μίλια σιδηροδρομικοῦ δικτύου, τό ὁποῖο
συνέδεε τά γειτονικά ὀρυχεῖα μέ τήν πόλη τοῦ McGill, καθώς καί μέ τό σιδηροδρομικό δίκτυο Southern Pacific στήν βορειοανατολική γωνιά τῆς
Πολιτείας.
Οἱ «ἑταιρικές πόλεις» ξεκίνησαν σάν
μικρά «στρατόπεδα», μέ μόνιμες δομές-κατασκευές πού προορίζονταν μόνο γιά
ὑψηλόβαθμα στελέχη. Στήν πορεία ἡ Ἑταιρεία κατανόησε ὅτι ἡ στέγαση περισσότερων
ἐργαζομένων θά δημιουργοῦσε ἕνα πιό σταθερό ἐργατικό δυναμικό καί τελικά τά
σπίτια παρέχονταν σέ ὅλους τούς ἐργαζομένους σέ χαμηλές τιμές. Τό μηνιαῖο
μίσθωμα γιά τούς «λευκούς» ἦταν 3 δολλάρια. Ὑπῆρχαν καί φτωχότερες κατοικίες
γιά τούς «ξένους» μέ 1,5 δολλάριο (σημειωτέον ὅτι τό 1909 ὁ ἐτήσιος μισθός ἑνός
ἐργάτη ἦταν περί τά 822 δολλάρια, τήν στιγμή πού ἐξόρυττε χαλκό ἀξίας 6.561
περίπου δολλαρίων ἐτησίως). Στήν προαναφερθεῖσα τιμή συμπεριλαμβάνονταν ὅλα τά
ἐφόδια πού χρειάζονταν γιά νά διατηρηθῇ τό σπίτι σέ καλή κατάσταση, ἀπό τό φῶς
τῶν λαμπτήρων μέχρι καί τίς μπογιές γιά βάψιμο. Τήν εὐθύνη συντήρησης τῶν
σπιτιῶν τήν εἶχαν οἱ ἔνοικοι.